rechten tweede kamerleden

De Eerste en de Tweede Kamer hebben het recht om de staatsuitgaven  en de staatsinkomsten (de belastingheffing) te beoordelen, verwerpen of goed te keuren. Zo bepalen zij samen met de regering hoeveel geld de overheid zal uitgeven en waaraan zij dit zal besteden.

In het budgetrecht komen beide hoofdtaken van de Tweede Kamer (controle én wetgeving) samen. Een begroting heeft de vorm van een wet. Net als voor elke wet geldt ook voor een begrotingswet dat de Tweede Kamer wijzigingen kan aanbrengen in het wetsvoorstel van de regering . Nadat de begroting is aangenomen, houdt de Kamer toezicht op de uitvoering ervan. Dat is een typisch voorbeeld van controle.

Begrotingsdebatten hebben een centrale plaats in het overleg tussen regering en parlement

De Grondwet geeft de Staten-Generaal een aantal speciale rechten om haar taken goed uit te kunnen voeren:

• het budgetrecht; 
• het enquêterecht. 

Leden van beide Kamers hebben:

• het recht om het kabinet vragen te stellen, bijvoorbeeld tijdens het vragenuurtje;
• het recht om moties in te dienen.

De Tweede Kamer heeft daarnaast een aantal exclusieve rechten om haar taken uit te oefenen:

• recht van amendement;
• recht van initiatief